Ten onrechte wordt soms gedacht dat de
enkelvoudige
balklaag
een jonger verschijnsel is dan de
samengestelde.
Het klopt dat enkelvoudige balklagen vrijwel altijd uit
grenen of
vurenhout
bestaan en dat aan het gebruik daarvan dat van
eikenhout
voorafging.
Het sterke eikenhout kun je het best toepassen in de vorm van een samengestelde balklaag.
En toch gingen aan die samengestelde balklagen weer enkelvoudige vooraf.
Ook van naaldhout:
dennenhout,
en dat is bepaald geen grenen of vuren.
Het werd gebruikt in de vorm van hoge
balken.
Ook de modernere balken van grenen en vurenhout worden 'staand' gebruikt:
ze zijn hoger dan breed. Toen het grenen in de eerste helft van de
17e eeuw
opkwam
werden de balken nog voorzien van
sleutelstukken.
Deze werden steeds kleiner, totdat ze
in de
18e eeuw
uitstierven.
Nadat de samengestelde balklaag afgedaan had, bleven veel oude huizen nog
zitten met hun zware
moerbalken
en talloze kwetsbare
kinderbinten.
Bij onderhoudswerkzaamheden werden de kinderbinten dan vaak vervangen door
tussenliggers.
Tekst: Jean Penders, 02-2006. Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
